රටක ආණ්ඩුවේ සහයෝගයකින් තොරව සිදු වූ අන්තර්ජාතික පරීක්ෂණ මීට පෙරත් සිදු වෙලා තියනවා...............ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ එ.ජා. පරීක්ෂණ කමිටුවේ සාමාජිකා අස්මා සමග සිදුකළ සාකච්ඡාව

ශ්‍රී ලංකාවට එරෙහි යුද අපරාධ චෝදනා සහ මානව හිමිකම් කඩ කිරීම් සම්බන්ධයෙන් සියලුම පාර්ශවයන් ගේ අදහස් විමසීමට බලාපොරොත්තු වන බව එක්සත් ජාතීන්ගේ පරීක්ෂණ කමිටුවේ සාමාජිකා අස්මා ජෙහන්ගිර් පවසන්නීය.

සිය පරීක්ෂණයේ ස්වාධීනත්වය රැක ගැනීම ඉතා වැදගත් බව පාකිස්තාන් ජාතික නීතිවේදිනිය, අස්මා ජෙහන්ගිර් සංදේශයට කියා සිටියාය.

පරීක්ෂණ මණ්ඩලයට නම් කරනු ලැබීමෙන් අනතුරුව ඇය මාධ්‍ය සමඟ පැවැත් වූ පළමු සාකච්ඡාවට එක් වෙමින් සංදේශයට අදහස් දැක්වූවාය.

'ආණ්ඩුවේ සහයෝගයකින් තොර අන්තර්ජාතික පරීක්ෂණ මීට පෙරත් සිදු වෙලා තියනවා'
ප්‍රශ්නය: ඔබ මේ පරීක්ෂණ වල අරමුණ හා ස්වභාවය විස්තර කරන්නේ කෙසේද?

පිළිතුර: මුලිකවම, පරීක්ෂණ හා විභාග ස්වාධීනයි ද කියන දේ සහතික කරන්න මහ කොමසාරිස්වරිය හරහා ලැබුණු නිර්දේශය. මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කරපු සෑම පාර්ශවයක් සම්බන්ධයෙන්ම සාධාරණව හා අපක්ෂපාතීව මේ පරීක්ෂණ සිදු කෙරෙන්නේ.

බාධාවක්
ප්‍රශ්නය: ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව මේ පරීක්ෂණ වලට සහයෝගය දීම ප්‍රතික්ෂේප කරනවා. මේ පරීක්ෂණ වලට ශ්‍රී ලංකාව තුළ සිටින කුමන හෝ අයෙක් සහයෝගය දෙන්නේ නම් එය වළක්වන්න ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව උත්සහ කරයි කියලා මත පල වෙනවා. ඒක මේ පරීක්ෂණ වලට බාධාවක් විය හැකිද?

පිළිතුර: වගකීම පිළිබඳ කතා කරනවා නම්, ඔව් ඒක ප්‍රශ්නයක් වෙනවා. මේ පිලිබඳ සැලකිල්ල දක්වන්න අවශ්‍යයි කියන කාරණාව ආණ්ඩුව දකියි කියලා මම හිතනවා.

ප්‍රශ්නය: ලංකාවේ ආණ්ඩුව ඔබට වීසා ගමන් බලපත්‍ර නිකුත් නොකර හිටියොත් හෝ තොරතුරු ලබා දෙන්න කැමති පුද්ගලයන් පරීක්ෂණ කණ්ඩායම සමග ක්‍රියා කිරීම වළක්වන සේ ආණ්ඩුව කටයුතු කලොත් ?

ඔබ කොහොමද ශ්‍රී ලංකාවේ සිටින මිනිසුන්ට කතා කරන්නේ?
පිළිතුර: මට ඔබට ඒ දේ පිළිබඳ මෙහෙම කියන්න පුළුවන්. රටක ආණ්ඩුවේ සහයෝගයකින් තොරව සිදු වූ අන්තර්ජාතික පරීක්ෂණ මීට පෙරත් සිදු වෙලා තියනවා. සහයෝගය නැති වුණා කියලා ඒ පරීක්ෂණ නැවැත්තුවේ නැහැ. මිනිස්සු මේ සම්බන්ධයෙන් කතා කිරීම නවත්තන්න ඕනෑම ආණ්ඩුවකට ඉතාමත් අපහසු වෙයි කියලා මම හිතනවා. මිනිසුන් තොරතුරු ලබා දීම ආණ්ඩුව විසින් වළක්වන්න හැදුවොත් ඒ හරහා ආණ්ඩුවේ තත්වය තවත් උග්‍ර වීම පමණයි සිද්ධ වෙන්නේ.

ප්‍රශ්නය: ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව වීසා ගමන් බලපත්‍ර නොදුන්නත් ඔබට පරීක්ෂණ සිදු කර ගෙන යාමට හැකියාව තිබෙනවාද යන්න පිළිබඳ ඔබට විශ්වාසයි කියන කාරණයද ඔබ කියන්නේ?

පිළිතුර: මට ලොකු විශ්වාසයක් තියනවා. මම සහභාගී වෙන, එක්සත් ජාතීන් විසින් පවත්වන හා ආණ්ඩුව සහයෝගය ලබා නොදුන් පළමු පරීක්ෂණය මේක නොවෙයි. අවසානයේදී අපිට විශ්වාසය තැබිය හැකි වාර්තාවක් ලැබුන විට එය පිළිගත හැකි ස්වාධීන වාර්තාවක් විදිහටයි එය සලකන්නේ.

ප්‍රශ්නය: නමුත් ශ්‍රී ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුව තීරණය කරලා තියනවා මේ පරීක්ෂණ වලට සහයෝගය දෙන්නේ නැහැ කියලා. ඔබට තවමත් ඔවුන් සමග මේ සම්බන්ධයෙන් කතා කරන්න බලාපොරොත්තුවක් තියනවාද ?

පිළිතුර: මම හිතනවා අගෝස්තු මාසයේ අපි රැස් වෙලා ඒ පිළිබඳ තීරණය කරන්න අවශ්‍යයි. ආණ්ඩු බොහෝ වෙලාවට මේ වගේ දේවල් වලට කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ. නමුත් අවසානයේ ආණ්ඩුව මේ පරීක්ෂණ පවත්වන්න හේතු වූ කාරණය දෙස අවධානය යොමු කරන්න පටන් ගන්නවාට වඩා මේ සිදුවීම් වල තියන කෲරභාවය පිළිබඳ අවධානය යොමු කරයි.

ඒ අවස්ථාවේදී ඔවුන් වටහ ගන්නවා අපි තොරතුරු ලබා ගන්න උත්සහ කරන්නේ තොරතුරු කියන්න කැමති හා ආණ්ඩුවට එරෙහිව සාක්ෂි තියන පුද්ගලයන්ගෙන් පමණක් නොවෙයි කියන දේ. යම් කිසිවෙක් රාජ්‍ය විරෝධී කටයුතු කළා කියලා කිසිවකු සතුව සාක්ෂි තිබේ නම් අපි ඒ අයටත් කතා කරනවා. මම හිතන්නේ මේ පරීක්ෂණ වල ස්වාධීනත්වයට ඒක අතිශය වැදගත්.

රහස්‍යභාවය

මුල්ලිවයික්කාල් ප්‍රදේශයේ සංචාරය කළ මානව හිමිකම් පිළිබඳ කොමසාරිස්වරිය නවි පිල්ලේ
ප්‍රශ්නය: ඔබ කුමන ආකාරයේ පුද්ගලයන්ටද කතා කරන්නේ තොරතුරු ලබා ගන්න ?

පිළිතුර: අපි නිශ්චිතවම කතා කරන්නේ අපරාධයට ගොදුරු වූ තැනැත්තාට. ඒක අනිවාර්යයි. ඒ වගේම තමයි මේ අපරාධ සිදු වුණු කාලයේ තීරණ ගැනීමේ බලය තිබුණ පුද්ගලයන්ට කතා කරන්න අවශ්‍යයි ඔවුන් ගේ අදහස් දැන ගන්න.

කිසියම් අයෙක් මේ පිලිබඳ කතා කරන්න ඉදිරිපත් නොවෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේම රහසිගතව නම් හෙළි නොකර ඉදිරිපත් වෙන අයත් ඉන්නවා. අපේ වගකීම තමයි ඒ රහස්‍යභාවය ආරක්ෂා කිරීම.

අපි සටන් කරුවන්ට කතා කරනවා. අපි ලංකාවට ගියොත් පොලිසියට කතා කරනවා. එහෙම නොවුනොත් රජයේ නොවන ආයතන, මාධ්‍ය හා සිවිල් සංවිධාන වගේ වෙනත් පාර්ශව වලින් තොරතුරු ලබා ගන්න වෙනවා.

ප්‍රශ්නය: තොරතුරු ලබා දෙන්න කැමති පුද්ගලයන්ව රටෙන් පිටතට ගෙන ගිහින් ඒ තොරතුරු ලබා ගන්න ඔබ උත්සහ කරනවාද?

පිළිතුර: එහෙම කරපු අවස්ථා තියනවා. එහෙම පුද්ගලයෝ ඇවිල්ලා තියනවා. පරීක්ෂණ පැවැත්වෙන රටට ආසන්නයේ ඇති අසල්වැසි රටකට හෝ ජිනීවා වලට හරි ඒ පුද්ගලයෝ පැමිණිලා තියනවා.

ප්‍රශ්නය: මේ වැඩසටහනට සවන් දෙන යම් කිසිවෙක් සතුව යම් කිසි තොරතුරක් පරීක්ෂණ කණ්ඩායම ඉදිරියේ කියන්න තිබේ නම් නමුත් ඉන් පස්සේ ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ට යම් කිසි අවිනිශ්චිත තත්වයක් ඇති විය හැකි නම් ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවය ප්‍රසිද්ධ නොකර ඔබ ඔවුන්ගේ සාක්ෂි ලබා ගන්නවාද?

පිළිතුර: පළමුව කියන්න අවශ්‍යයි අපිට එවැනි ඉල්ලීම් ගණනාවක් ලැබෙයි. ප්‍රථමයෙන් ඒ සාක්ෂිවල තියන සත්‍ය අසත්‍යතාවය තහවුරු කර ගැනීම අවශ්‍යයි. සාක්ෂිකරුවාගේ විශ්වසනීයත්වය පිළිබඳ සොයා බැලීමෙන් පස්සේ හැකි ඉක්මනින් අපි ඒ සාක්ෂිකරුවන් මුණගැසීමට කටයුතු යොදනවා.

ත්‍රිපුද්ගල විශේෂඥ මඩුල්ල - අස්මා ජහින්ගිර්, මාර්ටි අහ්තිසාරි සහ සිල්වියා කාර්ට්රයිට්
ප්‍රශ්නය: මේ සම්බන්ධව ආරම්භක වාර්තාව සම්පුර්ණ කර දීමට ඔබට ඉතා කෙටි කාලයක් තිබෙන්නේ?

පිළිතුර: ඔව්. අපිට ලබන වසරේ මාර්තු මාසය වෙන කොට මානව හිමිකම් කොමිසමට වාර්තාව ලබා දෙන්න අවශ්‍යයි. අපි ඒකට හැකි උපරිමයෙන් උත්සහ කරනවා. දෙපාර්ශවයෙන් තොරතුරු ලබා ගන්න හා විශ්වසනීයත්වයෙන් යුතු සාක්ෂි ලබා ගන්න මේ වෙන කොට අපිට අවශ්‍ය තරම් විශේෂඥයන් ඉන්නවා. අපිට ආරම්භක වාර්තාව අවසාන කර ගත නොහැකි උනොත් අපි ඒක මාර්තු මාසයේ මානව හිමිකම් කොමිසමට දන්වන්න අවශ්‍යයි.

ප්‍රශ්නය: මේ පරීක්ෂණ ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව එරෙහිව සිදු වෙන්නේ නැහැ කියන දේ ඔබ කොහොමද සහතික කරන්නේ?

පිළිතුර: මේ පරීක්ෂණ වලට සහභාගී වෙන තිදෙනාගෙන් කවුරුත් ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුවට විරුද්ධව සිටින කිසිවෙක් සමග පක්ෂව ඉන්නවා කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. අපි ඉතා විවෘත මනසකින් මේ දෙස බලන්නේ. රටේ පුරවැසියන් ආරක්ෂා කර ගැනීමට ආණ්ඩුවකට තියන වගකීම පිළිබඳ අපිට තේරුම් ගන්න පුළුවන්.නමුත් ඒ වගේම තමයි ආණ්ඩුවකට අවශ්‍යයි අන්තර්ජාතික මානව හිමිකම් නීතියට අනුව කටයුතු කරන්නත්.

මම මේ පරීක්ෂණ ගැන කිසිම අකාරයේ පූර්ව නිගමනයකට ඇවිත් නෙමෙයි කටයුතු කරන්නේ. මට සහතිකයි මේ පරීක්ෂණ වලට සහභාගී වෙන අනෙත් දෙදෙනා තුලත් කිසිම ආකාරයේ පූර්ව නිගමනයක් නැහැ.

මම ඔවුන්ව ඉතා හොඳින් දන්නවා. ඔවුන් ඉතා අවංක ස්වාධීන පුද්ගලයන්.